Dziedzictwo przyrodnicze

Wewnątrz granic społecznie projektowanego parku znajdują się trzy rezerwaty chroniące starodrzew, które powstały w latach 1995-96: „Reberce”, „Na Opalonym” oraz „Turnica” (ryc. 4). Zajmują one jedynie 3% tego terenu. Ściśle łączą się ze sobą, zajmując cały projektowany obszar, dwa parki krajobrazowe: PK Pogórza Przemyskiego (619 km2) utworzony w 1991 r. oraz PK Gór Słonnych (560 km2), który powstał rok później.

Do 20 km od granic projektowanego Turnickiego PN znajduje się 7 obszarów objętych ochroną w ramach sieci Natura 2000. Obszar specjalnej ochrony ptaków „Pogórze Przemyskie” o powierzchni 654 km2 zawiera w swoich granicach specjalny obszar ochrony siedlisk „Ostoja Przemyska” (369 km2). Podobnie jest z OSO „Góry Słonne” (560 km2), w który niemal w całości wchodzi SOO o tej samej nazwie o powierzchni 460 km2. Resztę obszarów N2000 stanowią: koryto rzeki San, 80-hektarowe starorzecze „Sanisko w Bykowcach” oraz „Fort Salis-Soglio” chroniący siedliska rzadkich nietoperzy.

Obszary Natura 2000 chronią siedliska roślinne i gatunki ptaków i zwierząt wymienionych w załącznikach do dyrektyw unijnych (Dyrektywa Ptasia i Dyrektywa Siedliskowa). Na obszarze Pogórza Przemyskiego i Gór Sanocko-Turczańskich występują takie siedliska naturowe, jak: górskie i niżowe murawy bliźniczkowe, niżowe i górskie świeże łąki użykowane ekstensywnie, kwaśne buczyny, żyzne buczyny, grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny, jaworzyny i lasy klonowo-lipowe na stromych stokach i zboczach oraz łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe. Jaworzyny, które na tym terenie zachowały się na stromych zboczach jarów, w innych częściach gór już nie spotkamy.

Wskaźnikami stanu siedlisk wymagających ochrony są na tych obszarach: wilk, niedźwiedź brunatny, wydra, ryś, bóbr, nietoperz mopek zachodni, traszka grzebieniasta, kumak górski, traszka karpacka, minóg ukraiński, minóg strumieniowy, głowacz białopłetwy, brzanka, kiełb Kesslera, biegacz urozmaicony, zagłębek bruzdkowany i zgniotek cynobrowy.

W niedalekiej odległości znajdują się również obszary chronionego krajobrazu, takie jak Przemysko-Dynowski OChK, Hyżniańsko-Gwoźnicki OChK, nakładają się częściowo również OChK Beskidu Niskiego oraz Wschodniobeskidzki OChK. Jest to jednak forma ochrony przyrody
o niewielkich rygorach ochronności. Tereny te są przeznaczone głównie pod rekreację.

Obszar projektowanego Turnickiego Parku Narodowego niemal dorównuje bogactwem gatunkowym oraz różnorodnością zbiorowisk leśnych i nieleśnych Bieszczadzkiemu PN, a znacznie przewyższa Magurski PN. Atutem projektowanego Parku jest występowanie ciepłolubnych zbiorowisk z klasy Festuco – Brometea, które są rzadkie na terenie kraju. Pod względem bogactwa gatunków rzadkich i chronionych, wskaźnikowych dla lasów puszczańskich, projektowany park zajmuje wyróżnia się wśród wszystkich istniejących w Polsce parków narodowych.

Najnowsze badania wykazują obecność na tym terenie m.in. 18 gatunków grzybów nowych dla Polski, 2 gatunki owadów nowe dla Polski oraz 8 gatunków owadów mających 2-3 stanowisko w Polsce, ponad 6 tys. stanowisk chronionych oraz wskaźnikowych dla lasów pierwotnych, gatunków mchów, wątrobowców i porostów.

Inne przyrodnicze osobliwości obszaru

Na terenie projektowanego parku narodowego zinwentaryzowano 6468 drzew o wymiarach pomnika przyrody (np. buki i jodły o obwodzie powyżej 300 cm). Wśród największych drzew wyróżniają się m.in.: buk o obwodzie 5,6 m, jodła o obwodzie 4,8 m czy lipa – 5 m. Każde z niemal 6,5 tys. drzew jest cennym siedliskiem wielu gatunków, począwszy od ptaków, przez popielice i orzesznice i inne ssaki, po rzadkie puszczańskie owady, mchy, porosty i grzyby.

Na obszarze projektowanego parku można znaleźć ślady bytowania wszystkich dużych polskich drapieżników: wilka, niedźwiedzia i rysia, żbika – wszystkie te gatunki są rzadkie, chronione i bardzo ważne dla Wspólnoty Europejskiej. Ponadto mają tutaj swoje ostoje ptaki:  orzeł przedni, orlik krzykliwy, bocian czarny, puchacz, włochatka, sóweczka, dzięcioł trójpalczasty i białogrzbiety; owady będące reliktami lasów pierwotnych, jak zgniotek cynobrowy, zagłębek bruzdkowany, ponurek Schneidera, oraz rzadkie i zagrożone, jak pachnica dębowa, nadobnica alpejska czy biegacz urozmaicony. Na terenie tym występują również rzadkie, chronione i ważne dla Wspólnoty mszaki i wątrobowce, wśród nich bezlist okrywowy, biczyca trójwrębna, skosatka zanokcicowata czy widłoząb zielony; oraz porosty będące wskaźnikami lasów pierwotnych, jak strefowe kobierniki, granicznik płucnik i puchlinka ząbkowana, czy rzadkie: brodaczki, pawężyce, odnożyce czy nibypłucniki.

Występowanie wszystkich wyżej wymienionych gatunków jest potwierdzeniem, że obszar ten jest jedną z ostatnich ostoi Puszczy Karpackiej. W granicach projektowanego parku znajduje się największa koncentracja starych drzewostanów o cechach lasu naturalnego w polskiej część łańcucha Karpat. Duże nagromadzenie zwierząt sprawia, że przeciętny turysta może być bezpośrednim obserwatorem rzadkich ptaków i ssaków.