Ssaki

Teren społecznie projektowanego Turnickiego Parku Narodowego stwarza doskonałe warunki do bytowania rzadkich i chronionych gatunków ssaków. W jego granicach występują trzy duże drapieżniki – wilk, niedźwiedź i ryś. Teren planowanego parku należy uznać za niezwykle cenny dla ochrony populacji żbika w Polsce, ze względu na niską gęstość zaludnienia w połączeniu z bogactwem siedlisk, które preferują te dzikie koty. Szczególną uwagę zwraca częsta obecność na tym obszarze orzesznicy, gatunku objętego ochroną ścisłą, występującego lokalnie w południowej i wschodniej Polsce.

Prowadzony przez ekspertów monitoring wskazuje na powszechne występowanie na tym terenie kopytnych (jeleń, sarna i dzik), jak również kilku gatunków drapieżnych ‒ wilka, lisa, jenota, żbika, borsuka, kuny leśnej i wydry. Wykazano zarówno gatunki pospolite dla lasów Polski (nornica ruda, mysz leśna, ryjówka aksamitna i malutka), jak również gatunki stosunkowo rzadkie (orzesznica i popielica). Gatunkiem potencjalnie obecnym na terenie projektowanego parku, jest niezwykle rzadka ryjówka górska wykazana dla tego obszaru w latach 90. ubiegłego wieku.

Na szczególną uwagę zasługują następujące gatunki:

Niedźwiedź brunatny – obecność niedźwiedzi na terenie społecznie projektowanego TuPN i w jego bezpośrednim sąsiedztwie została potwierdzona wielokrotnie. Tropy należały zarówno do dorosłych, jaki i do młodych osobników. Dotychczasowe obserwacje wskazują na to, że niedźwiedzie mogły już gawrować na terenie planowanego parku. Jeżeli nastąpi wzrost liczebności populacji niedźwiedzia w polskich Karpatach, należy spodziewać się, że w najbliższym czasie teren ten zostanie na stałe zasiedlony przez rozmnażające się samice.

Wilk – wilk preferuje obszary mało zaludnione, ze słabo rozwiniętą siecią dróg, zalesione i z dużym zagęszczeniem dzikich kopytnych. Wszystkie te warunki spełnia projektowany Turnicki Park Narodowy. Dla obu obszarów Natura 2000, Ostoja Przemyska i Ostoja Góry Słonne, eksperci podawali liczbę 6 lub 7 watah, co zgadza się z danymi w bazie Ogólnopolskiej inwentaryzacji wilka i rysia (2008/2009) koordynowanej przez Zakład Badania Ssaków PAN. Areały 4 z tych watah otaczają teren parku, bezpośrednio stykając się z jego granicami.

Ryś – ryś jest największym europejskim drapieżnikiem z rodziny kotowatych, zamieszkującym rozległe lasy na niżu i w górach. Populacje nizinna i karpacka są izolowane i różnią się od siebie genetycznie i morfologicznie. Zgodnie z wynikami prowadzonych badań wykazano obecność rysi, samotnych, jak i prowadzących młode na terenie planowanego parku. Region ten należy uznać za miejsce rozrodu rysi. Czynnikiem sprzyjającym występowaniu rysia na omawianym terenie mogą być wysokie zagęszczenia sarny.

Żbik – żbik to drapieżnik przypominający wyglądem kota domowego, jest jednak od niego większy i masywniej zbudowany. Żbiki preferują lasy liściaste i mieszane z bogatym podszytem zapewniającym liczne kryjówki. W Polsce żbik występuje jedynie na Pogórzu Przemyskim, w Bieszczadach i Beskidzie Niskim. Zakładając, że zagęszczenie żbika wynosi 1–1.3 os./10 km2 (ustalone na podstawie tropień w pobliskim nadleśnictwie Krasiczyn – Okarma i in. 2002) liczebność żbika na terenie projektowanego parku można szacować na około 20 osobników. Teren planowanego parku należy uznać za niezwykle cenny dla przetrwania tego gatunku w Polsce.

Inne gatunki ssaków występujące na omawianym obszarze według Atlasu ssaków Polski (IOP 2016) oraz Atlasu rozmieszczenia ssaków w Polsce (Pucek i Raczyński 1983) to m. in.:

Rzęsorek rzeczek (Neomys fodiens),

Rzęsorek mniejszy (Neomys anomalus),

Zając szarak (Lepus europaeus),

Mysz polna (Apodemus agrarius),

Mysz zaroślowa (Apodemus sylvaticus),

Badylarka (Micromys minutus),

Nornik bury (Microtus agrestis),

Nornik zwyczajny (Microtus arvalis),

Darniówka zwyczajna (Microtus subterraneus),

Karczownik (Arvicola terrestris),

Piżmak (Ondatra zibethicus),

Kuna domowa (Martes foina),

Łasica łaska (Mustela nivalis),

Gronostaj (Mustela ermina),

Tchórz zwyczajny (Mustela putorius).

Ciekawie prezentuje się też świat nietoperzy. Do roku 2015 stwierdzono występowania 11 gatunków nietoperzy na terenie projektowanego Turnickiego Parku Narodowego.

Żbik w Turnickim Parku Narodowym

1605-00401c
14
rys
zagro

społecznie projektowany park narodowy