Owady

Na terenie społecznie projektowanego Turnickiego Parku Narodowego łącznie stwierdzono obecność 485, w ogromnej większości saproksylicznych gatunków chrząszczy z 63 rodzin (7,8% wszystkich gatunków stwierdzonych w Polsce), 17 gatunków pluskwiaków różnoskrzydłych, 11 gatunków błonkówek z podrzędu rośliniarek, 33 gatunki pająków i 4 gatunki kosarzy. Pozostałe grupy owadów (muchówki, błonkówki: owadziarki i żądłówki) są w trakcie opracowywania.

Spośród stwierdzonych gatunków owadów i pajęczaków 6 gatunków podlega w Polsce ochronie gatunkowej, 3 gatunki ujęte są w II i IV Dyrektywie Siedliskowej UE (oraz Carabus variolosus, którego rozmieszczenie na terenie Nadleśnictwa nie jest tutaj rozpatrywane). 3 gatunki występują w Polskiej Czerwonej Księdze, a aż 33 gatunki są wymienione na Polskiej Czerwonej Liście. 49 gatunków jest uznawanych za zagrożone w skali Europy lub Unii Europejskiej (Europaean Red List). Oprócz powyżej wymienionych ganunków naturowych, wskaźnikowych i wymienianych na listach o różnych statusach zagrożeń, na szczególną uwagę zasługuje co najmniej 60 – 70 gatunków których rzadkość w skali Polski czy Europy (brak danych o występowaniu) nie pozwoliła na status na Polskiej Czerwonej Liście. Kilka gatunków stwierdzonych na terenie Nadleśnictwa Bircza ma drugie lub trzecie stanowisko w Polsce, a dwa gatunki chrząszczy: Ischnoglossa elegantula i Plectophloeus rhenanus (Staphylinidae) oraz dwa gatunki pająków: Lessertinella carpatica i Pardosa fulvipes, to gatunki nowe dla fauny Polski.

Wśród owadów warto wymienić ponurka Schneidera, który jest skrajnie rzadko spotykanym, reliktowym chrząszczem. W wielu rejonach naturalnego zasięgu już wyginął. Z Polski znany z Puszczy Białowieskiej i z Wyżyny Lubelskiej – Leśn. Okop (Plewa i in. 2014). Ponurek Schneidera jest na Podkarpaciu chrząszczem bardzo rzadkim. W publikacjach dotyczących jego rozsiedlenia wymienionych jest jedynie 17 miejsc obserwacji zlokalizowanych na Pogórzu Przemyskim i w Górach Słonnych.

Podsumowując, obszar projektowanego parku jest także jednym z najważniejszych w Polsce i Europie środkowej miejsc występowania owadów saproksylicznych, uznawanych za wskaźniki lasów pierwotnych. W ostatnich latach odnaleziono tu takie gatunki jak: kowalina łuskoskrzydła Lacon lepidopterus (Panzer, 1801) (kategoria CR w czerwonej księdze), która ma tu jedno z trzech stanowisk w Polsce (pozostałe to Puszcza Białowieska i Roztocze); ponurek Schneidera Boros schneideri (Panzer, 1795) (kategoria EN w czerwonej księdze, załącznik II dyrektywy siedliskowej), który ma tutaj jedno z 4 stanowisk w Polsce (obok Puszczy Białowieskiej, Puszczy Augustowskiej i Świętokrzyskiego Parku Narodowego); zagłębek bruzdkowany Rhysodes sulcatus (Fabricius, 1787) (kategoria EN w czerwonej księdze, załącznik II dyrektywy siedliskowej). Ponad połowa znanych współcześnie stanowisk tego gatunku pochodzi z tego terenu (Buchholz et al. 2011, 2012, 2013); Plegaderus dissectus (Erichson, 1839) (kategoria EN w czerwonej księdze); Sternodea baudii (Reitter, 1875), która ma tu jedyne stanowisko w Polsce.

Projektowany Turnicki Park Narodowy

społecznie projektowany park narodowy